جلوگیری از اجرای قانون عفاف و حجاب کارزار نمی خواهد 

اجرای قانون عفاف و حجاب که با عنوان لایحه حمایت از خانواده از طریق ترویج فرهنگ عفاف و حجاب از مراحل تصویب قانونی عبور کرده است به زایمان طبیعی می ماند که طفل خودش خودش را در نطفه که نه! در هنگامه ی به دنیا آمدن با گره خوردنِ ناف دور گردنش خفه می سازد. 

در اصطلاح حقوق چنین قوانینی را قانون غیرقابل اجرا نامند که قانون گذار عالمانه و عامدانه و یا ناخواسته و نادانسته قانونی را برخلاف عرف وضع می کند که بنا به جهاتی ناگزیر از اصرار بر اجرای آن است.
نیک می دانیم که عرف از منابع حقوق محسوب است و فقه اسلام نیز عرف را معتبر دانسته است و اساس بیش ترِ قوانین عرف است.
گاهی عرف چنان نفوذ اجتماعی پیدا می کند که قانون گذار آن را می پذیرد و می شود قانون. در این وضعیت ازآن جاکه آن چه قانون شده همان است که پیش تر عرف آن را پذیرفته بوده است در مقام اجرا تعارضی حادث نمی شود و چه بسا جامعه از اجرای قانون حتا حمایت و استقبال نیز کند ولیکن اگر درخصوص موضوعی برعکس اتفاق بیفتد. به این معنا که قانونی وضع شود که ازسوی عرف مورد پذیرش قرار نگرفته و عرف به اصطلاح آن را پس زده و از اجرای آن بپرهیزد و یا موضوع مورد اقبال عموم جامعه نباشد تکلیف چیست.

در چنین مواردی معمولاً عرف چیزی را می پذیرد و قانون چیز دیگری را. به نحوی که عرف قانون را برنمی تابد. چرا که درخصوص مورد خاستگاه قانون عرف بماهو عرف نبوده و اساساً قانون در مقام تعارض و تداخل و تهافت و تخالف و اختلاف با عرف چه به طور کامل و یا چه به نحو بخش محور وضع شده و چه بسا حتا در تقابل با عرف مقررات گذاری شده است که به یقین نیازمند اصلاح و بازنگری بنیادین است.

مختصر نوشتار حاضر بر این مهم تأکید و تصریح می دارد که فارغ از شرایط حاکم بر نظام ارتباطاتی افراد اجتماع و قطع نظر از این که آیا قانون عفاف و حجاب در واقع نتیجه ی برون داد نظام حقوقی و تقنینی کشور است که بسیار محل تأمل است بایستی توجهی دقیق داشت که در شرایط کنونی عرف جاری جامعه اجرای چنین قوانینی را برنمی تابد؛ به ویژه این که نگارنده باورمند است که سازوکار عملیاتی شدن و پیاده سازی یک امر فرهنگی اساساً وضع قانون و از طریق الزام و جبر قانونی نیست؛ خصوصاً که شرایط اجتماعی کشور شرایط عادی و معمول نیست که فی نفسه و به خودی خود قانون نزد عموم لازم الاتباع و لازم الاجرا تلقی شود. به عبارتی در وضع کنونی قانون بماهو قانون حاکم نیست و ما از توهم اجرای صحیح قوانین رنج می بریم.
بنا بر این ؛ جلوگیری از اجرای قانون موسوم به قانون عفاف و حجاب کارزار نمی خواهد.

………………………………………

*. مدرس دانشگاه و پژوهش گر مسایل حقوقی
‏ reza1403tajgar@gmail.com ‏