معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به اهمیت جایگاه روابط عمومی ها در نظام سلامت از آن ها به عنوان خط مقدم مقابله با بحران اطلاع رسانی یاد کرد و با تأکید بر اولویت های برنامه هفتم توسعه آمادگی روابط عمومی ها در زمینه اجرای طرح پزشکی خانواده و سیاست های جوانی جمعیت را خواستار شد.
به گزارش لیجار دکتر علیرضا رییسی معاون بهداشت وزارت بهداشت در اجلاس مدیران روابط عمومی دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی کشور و سازمان های تابعه که به مناسبت روز روابط عمومی و ارتباطات امروز ۲۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ در ستاد وزارت بهداشت برگزار شد اظهار کرد: در گام نخست بر خود لازم می دانم مراتب قدردانی صمیمانه ام را از تلاش های ارزنده و بی وقفه روابط عمومی ستاد و دانشگاه های علوم پزشکی و سازمان های تابعه در عرصه اطلاع رسانی صحیح و مسئولانه ابراز دارم. کنترل جریان اطلاع رسانی در فضای رسانه ای پرتلاطم امروز و مقابله با شایعات و فرافکنی ها کاری است دشوار اما شما با درایت تعهد و هوشمندی در این مسیر گام برمی دارید که شایسته سپاس و ستایش است.
وی در ادامه به سه رویکرد مهم و کلیدی وزارت بهداشت که باید به عنوان محورهای اساسی در سیاست گذاری ها مدنظر قرار گیرد اشاره و بیان کرد: نخستین رویکرد احیای شأن و جایگاه منابع انسانی در مجموعه نظام سلامت است؛ از دانشجویان و اساتید گرفته تا کارکنان و کادر درمان. این مقوله گرچه مسیری دشوار و زمان بر دارد اما گام های اولیه آن در وزارت بهداشت برداشته شده و آغاز این مسیر خود نویدبخش تحول است.
معاون بهداشت وزارت بهداشت افزود: دومین رویکرد تلاش در جهت جلب اعتماد عمومی و احیای مرجعیت علمی نظام سلامت است. امروز بیش از هر زمان دیگری نیاز داریم تا مردم برای دریافت اطلاعات دقیق و مستند در حوزه سلامت به وزارت بهداشت به عنوان مرجع رسمی و معتبر علمی مراجعه کنند. در شرایطی قرار داریم که حتی توصیه های پزشکان متخصص و اعضای هیات علمی دانشگاه ها گاه زیر سؤال می رود و مردم ترجیح می دهند پاسخ خود را در فضای مجازی یا از ابزارهای هوش مصنوعی دریافت کنند. این پدیده زنگ خطری است که باید ما را به بازنگری جدی در مسیر اطلاع رسانی و مرجعیت علمی رهنمون سازد.
رییسی گفت: سومین رویکرد حفظ و تقویت سرمایه های اجتماعی است. هر فرد در حیطه مسئولیت خود موظف است برای استحکام این سرمایه ها تلاش کند. بی تردید بدون سرمایه اجتماعی نه اعتماد عمومی شکل می گیرد و نه سیاست های سلامت محور قابلیت اجرا خواهند داشت؛ این سه محور راهبردهای اصلی ای هستند که به باور من باید سرلوحه عملکرد ما در عرصه سلامت و ارتباطات قرار گیرند.
معاون بهداشت وزارت بهداشت در ادامه سخنان خود ضمن قدردانی از روابط عمومی ها به دلیل تلاش های بی وقفه در در دوران همه گیری کرونا یادآور شد: روابط عمومی ستاد و دانشگاه های علوم پزشکی در دوران کرونا نقش بسیار پررنگ مؤثر و تحسین برانگیزی ایفا کردند. در مقابله با بحران “اینفودمی” یا همان هجوم گسترده اطلاعات غلط شما با آگاهی هوشمندی و حضور به موقع در میدان اطلاع رسانی تجربه ای بی بدیل و ماندگار از خود برجای گذاشتید؛ البته در کنار این عملکرد درخشان معدود مواردی نیز وجود داشت که برخی از دانشگاه ها با انجام مصاحبه هایی ناپخته و بدون هماهنگی باعث ایجاد تشویش و اخلال در فضای اطلاع رسانی کشور شدند. گاهی یک اظهارنظر غیرکارشناسی از سوی یک فرد در یک دانشگاه می توانست بازتابی ملی پیدا کند و در سطح کشور بحران آفرین شود. با این حال اجازه می خواهم با اطمینان بگویم که در بیش از ۹۹ درصد موارد عملکرد روابط عمومی ها شایسته حرفه ای و مایه مباهات بود. به یاد دارید که در آن ایام ما نه تنها با موج های داخلی اخبار نادرست مواجه بودیم بلکه بسیاری از رسانه های خارجی نیز با برنامه ریزی هدفمند سعی در تضعیف اعتماد عمومی به نظام سلامت کشور داشتند. با وجود آنکه کشورهای خودشان نیز درگیر بحران بودند تمرکز ویژه ای بر ایجاد فضای منفی علیه ایران داشتند. اما شما در این آزمون دشوار با موفقیت و سرافرازی عمل و ثابت کردید که روابط عمومی دانشگاه های علوم پزشکی یکی از ارکان حیاتی مدیریت بحران در کشور هستند.
رییسی در ادامه با تأکید بر اهمیت اطلاع رسانی شفاف و هماهنگ با اشاره به دو محور کلیدی که نیازمند اطلاع رسانی جدی و مستمر است افزود: این دو موضوع از اولویت های اصلی وزارت بهداشت و همچنین از ارکان راهبردی حوزه سلامت در کشور به شمار می روند. بر اساس قانون برنامه هفتم توسعه و در راستای سیاست های کلان ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری توجه ویژه به این دو برنامه الزامی و اجتناب ناپذیر است؛ موضوع نخست اجرای برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع است که به زودی وارد مرحله عملیاتی جدی تری خواهد شد؛ موضوع دوم حمایت از سیاست های جمعیتی و جوانی جمعیت است که یکی از مسائل راهبردی و حیاتی برای آینده کشور محسوب می شود.
وی تصریح کرد: این دو مقوله نه تنها در اولویت سیاست گذاری های کلان وزارتخانه قرار دارند بلکه به زودی در فضای عمومی جامعه نیز به عنوان پرسش های رایج و دغدغه های جدی مطرح خواهند شد. از این رو انتظار می رود روابط عمومی ها با آمادگی کامل آگاهی دقیق و رویکرد علمی نسبت به تبیین این موضوعات برای افکار عمومی و پاسخ گویی به شبهات و ابهامات احتمالی ایفای نقش فعال و مؤثر داشته باشند.
معاون بهداشت وزارت بهداشت در ادامه سخنان خود درباره “پزشکی خانواده” و “نظام ارجاع” اظهار کرد: پیش از هر چیز باید به این نکته توجه کنیم که هدف اصلی از اجرای طرح پزشکی خانواده و نظام ارجاع چیست؟ ابتدا ضروری است کمی در مورد مفاهیم صحبت کنیم چرا که واژه ها و تعاریف نقش بسیار مهمی در فهم درست و انتقال دقیق مطالب دارند؛ نخست باید تاکید کنم که اصطلاح درست «پزشکی خانواده» است نه «پزشک خانواده». علت این تفاوت آن است که در پزشکی خانواده ما با یک تیم سلامت سروکار داریم نه صرفاً یک پزشک. این تیم متشکل از افراد مختلفی همچون مراقب سلامت ماما کارشناس تغذیه روان پزشک یا روان شناس و البته یک پزشک عمومی یا خانواده است. بنابراین واژه «پزشکی خانواده» نمایانگر یک ساختار تیم محور و جامع در ارائه خدمات سلامت است.
وی ادامه داد: در این نظام هر خانواده یا هر جمعیت مشخص تحت پوشش یک تیم پزشکی خانواده قرار دارد. افراد آن جامعه تیم سلامت خود را می شناسند با آن ها در ارتباطند و خدمات سلامت خود را از آن گروه دریافت می کنند اما در کنار پزشکی خانواده نظام ارجاع نیز تعریف می شود. این نظام به معنای مسیر منطقی و مرحله مند برای دسترسی به خدمات تخصصی و فوق تخصصی است. حال این سؤال پیش می آید که آیا می توان نظام ارجاع داشت بدون اینکه پزشکی خانواده برقرار باشد؟ پاسخ مثبت است. حتی اکنون نیز ما در زندگی روزمره به نوعی نظام ارجاع را به صورت غیررسمی تجربه می کنیم. مثلا یکی از آشنایان تان با شما تماس می گیرد و از شما می پرسد آیا پزشک خوبی در زمینه ای خاص می شناسید؟ شما هم توصیه می کنید و گاه حتی برای او وقت می گیرید. این نوعی ارجاع است هرچند غیرسیستمی و بدون ساختار.
وی گفت: اما در مدل رسمی و ساختارمند آن تیم پزشکی خانواده با شناخت کامل از وضعیت سلامت فرد در صورت لزوم او را به پزشک متخصص یا مراکز بالاتر ارجاع می دهد. این ارجاع بر اساس ضرورت درمانی و برای دریافت خدمات تکمیلی صورت می گیرد. نکته مهم آن است که تیم سلامت چون مسئول پیگیری درمان فرد است علاقه مند به دریافت بازخورد (فیدبک) از نتایج ارجاع نیز هست که این خود تضمینی برای پیوستگی خدمات و ارتقای کیفیت مراقبت است.
رییسی همچنین بیان کرد: اهمیت این موضوع از آن جاست که در حال حاضر نظام سلامت کشور با نوعی بی نظمی و ناکارآمدی در مسیر ارائه خدمات مواجه است. برای مثال فردی که صرفاً به یک سرماخوردگی ساده مبتلاست مشکلی که یک پزشک عمومی می تواند به خوبی مدیریت کند مستقیماً به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه می کند. در آنجا ممکن است تنها یک قرص تجویز شود ولی هزینه بالایی تحمیل شود. یا بیمار مبتلا به دیابت ساده به جای آنکه تحت مراقبت یک پزشک عمومی یا متخصص داخلی قرار گیرد مستقیماً به فوق تخصص غدد مراجعه می کند در حالیکه واقعاً ضرورتی برای این سطح از تخصص وجود ندارد.
وی گفت: نتیجه این روند اتلاف منابع افزایش بار مالی نظام سلامت و سردرگمی بیماران است. اجرای همزمان و صحیح پزشکی خانواده و نظام ارجاع می تواند این چالش ها را به میزان چشمگیری کاهش دهد و خدمات سلامت را منسجم علمی و مقرون به صرفه سازد.
رئیسی همچنین خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم به صورت شفاف و جامع هدف از اجرای برنامه “پزشکی خانواده” را بیان کنیم باید بگوییم که این برنامه در اصل تلاشی است برای ساماندهی نظام ارائه خدمات سلامت در کشور. این ساماندهی به معنای تعیین دقیق مسیر و نظامی برای ارائه خدمات است: این که چه کسی باید خدمات ارائه دهد به چه کسی ارجاع صورت گیرد در چه سطحی خدمات دریافت شود بر اساس چه پروتکل و راهنمای بالینی درمان انجام شود و در صورت نیاز به ارجاع تخصصی چه کسی به کجا و برای چه هدفی باید مراجعه کند. این ساختار منسجم همان جوهره پزشکی خانواده و نظام ارجاع است.
وی تصریح کرد: یکی از پرسش های پرتکرار در این زمینه موضوع تجربه اجرای پزشک خانواده در استان های فارس و مازندران است. برخی مدعی اند که این برنامه در این دو استان اجرا و با شکست مواجه شده است. اما اجازه دهید با قاطعیت و صراحت پاسخ دهم: در فارس و مازندران برنامه ی پزشک خانواده به معنای واقعی و کامل آن هرگز اجرا نشده است. ما تنها موفق به پیاده سازی سطح اول خدمات شدیم؛ در حالی که پزشکی خانواده یعنی اجرای یک مسیر کامل شامل مراقبت اولیه نظام ارجاع بازخورد (فیدبک) و ارتباط مؤثر میان سطوح مختلف خدمات سلامت. وقتی کل این زنجیره به درستی پیاده نشده اساساً نمی توان از شکست یا موفقیت آن سخن گفت. بنابراین اگر کسی می گوید اجرای پزشک خانواده در آن استان ها ناکام بوده باید به او پاسخ داد: چیزی که به درستی و به صورت کامل اجرا نشده نمی تواند مورد قضاوت قرار گیرد.
بنابر اعلام وزارت بهداشت رییسی افزود: افزون بر این برخی مقاومت ها در برابر اجرای این طرح نه از سر دلسوزی بلکه ناشی از منافع شخصی یا گروهی است. بدیهی است که وقتی خدمات سلامت ساماندهی و ضابطه مند شود برخی ممکن است نگران کاهش درآمد یا محدودیت در فعالیت های غیرسیستمی خود باشند. به همین دلیل هر بار که صحبت از اجرای جدی این طرح به میان می آید برخی سریعا به تجربه فارس و مازندران اشاره می کنند تا از پیش مانعی ذهنی ایجاد کنند اما امروز شرایط متفاوت است. دکتر پزشکیان ریس جمهور کشورمان که خود از بنیان گذاران طرح پزشک خانواده روستایی بوده اند با جدیّت از این برنامه حمایت می کنند. وزیر بهداشت نیز به صورت مستمر همراه با معاونین و مدیران ارشد جلسات تخصصی طولانی برای پیشبرد این طرح برگزار می کنند. زیرساخت ها به تدریج در حال آماده سازی است و ما به کمک و همراهی شما عزیزان در روابط عمومی ها نیاز جدی داریم.
پایان خبر لیجار
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "نقش روابط عمومی ها در مقابله با بحران اینفودمی/ساماندهی خدمات سلامت با اجرای پزشکی خانواده" هستید؟ با کلیک بر روی پزشکی، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "نقش روابط عمومی ها در مقابله با بحران اینفودمی/ساماندهی خدمات سلامت با اجرای پزشکی خانواده"، کلیک کنید.
