تیک ها حرکات یا صدا های ناگهانی و غیرارادی هستند که به دلیل ماهیت تکراری خود می توانند غافلگیر کننده باشند. اما دلیل بروز آنها چیست و وقتی تیک ها ظاهر می شوند در مغز ما چه اتفاقی می افتد؟
این رفتار ها به عنوان اختلالات عصبی-رشدی طبقه بندی می شوند که شامل اختلال در مدار های مغزیِ مسئول کنترل حرکتی است. تیک ها می توانند ساده باشند مانند پلک زدن سریع اخم کردن یا بالا انداختن شانه یا حتی پیچیده تر مانند تکرار کلمات یا عبارات خاص یا درآوردن اصوات ویژه مثل سرفه کردن.
تیک ها به ویژه در کودکان شایع هستند و در میان حدود ۵ درصدِ آنها شیوع دارند اما می توانند تا بزرگسالی باقی بمانند یا حتی در بزرگسالی ظاهر شوند.
علت چیست؟
تیک ها از اختلالات عملکرد مدار های مغز به ویژه آنهایی که شامل عقده های قاعده ای یا گانگلیون های پایه (Basal ganglia) یک منطقه کلیدی برای هماهنگی حرکات نشات می گیرند. حساسیت یا عدم تعادل در آزادسازی انتقال دهنده های عصبی مانند دوپامین نیز نقش مهمی ایفا می کند. علاوه بر عوامل عصبی عناصر ژنتیکی و محیطی نیز در ظاهر شدن آنها نقش دارند.
به گزارش یورونیوز مطالعات نشان داده اند که تیک ها اغلب با استرس اضطراب یا خستگی بدتر می شوند. این حالت ها باعث افزایش فعالیت در مدار های مغزی مربوطه می شود و تیک ها را بیشتر می کند. برعکس دوره های آرامش و تمدد اعصاب باعث کاهش شدت آنها می شود. در برخی از بیماران درمان هایی مانند رفتار درمانی آرام سازی یا در موارد شدیدتر دارو می تواند به محدود کردن تأثیر تیک ها بر زندگی روزمره کمک کند.
انواع مختلف تیک
تیک ها می توانند موقت یا مزمن باشند. تیک های موقت که اغلب در کودکان دیده می شود معمولاً پس از چند ماه ناپدید می شوند. تیک های مزمن بیش از یک سال طول می کشد و با سندرم تورت (Tourette syndrome) همراه است. این بیماری عصبی با ترکیبی از تیک های حرکتی و صوتی پایدار بروز می کند. به طور متوسط از هر ۲۰۰۰ نفر یک نفر دچار این سندرم می شود و در میان پسران شایع تر از دختران است. اگرچه ممکن است این تیک ها غیرقابل کنترل به نظر برسند اما با افزایش سن از شدت آنها کاسته می شود.
چگونه با تیک زندگی کنیم؟
افراد مبتلا به تیک ممکن است در زندگی روزمره خود با مشکلاتی مواجه شوند به ویژه به دلیل نگاه دیگران به آنها. کودکان ممکن است قربانی تمسخر و حتی آزار و اذیت شوند. افزایش آگاهی در میان اطرافیان و ترویج درک بهتر از این اختلالات برای محدود کردن این برخورد ها ضروری است.
تشخیص و مدیریت تیک نیاز به یک رویکرد شخصی دارد. متخصصانی مانند متخصصان مغز و اعصاب یا روانشناسان تأثیر تیک ها را بر کیفیت زندگی بیمار ارزیابی کرده و راهبرد های مناسب را پیشنهاد می کنند. اینها اغلب شامل درمان های رفتاری برای کمک به کنترل تیک ها و همچنین حمایت روان شناختی برای مدیریت تأثیر عاطفی آنها می شوند.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "چرا تیک عصبی می گیریم؟" هستید؟ با کلیک بر روی پزشکی، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "چرا تیک عصبی می گیریم؟"، کلیک کنید.
