تجربه جهانی نحوه مقابله با دوپینگ در سطح ملی

در یک پژوهش بررسی شد؛

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری لیجار آمار های جهانی نشان می دهد به رغم تلاش های جهانی نقض قوانین دوپینگ در طی سال های متمادی در جهان نموداری سینوسی داشته که این نشان دهنده پیچیدگی مبارزه با دوپینگ است. آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ (وادا) مهم ترین نهاد بین المللی ورزشی است که از طریق سازمان های ملی مبارزه با دوپینگ در کشور ها اهداف خود را تا حد ممکن پیاده سازی می کند. مبارزه با دوپینگ در سطح بین الملل نیازمند همکاری همه کشور ها است؛ بنابراین لازم است سیاست ها و چارچوب قانونی مبارزه با دوپینگ کشور هایی که در ورزش دارای جایگاه برتر هستند مورد مطالعه قرار گیرد.

در همین راستا مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی با عنوان «مطالعه تجربه جهانی نحوه مقابله با دوپینگ در سطح ملی؛ بررسی کشور های منتخب براساس شاخص های چندگانه» مطرح می کند که دوپینگ اقدامی فریب کارانه محسوب می شود که به صورت ناعادلانه نتایج مسابقات ورزشی را تحت تأثیر قرار می دهد؛ از این رو مصداق فساد رقابتی بوده و یکی از پرتکرارترین انواع فساد در ورزش است. دوپینگ نه تن ها سلامتی ورزش کاران را تهدید می کند بلکه سبب تضعیف ارزش های ورزشی همچون احترام صداقت و بازی جوانمردانه می شود.

این گزارش بیان می کند که بنابراین هم در سطح فردی و هم در سطح اجتماعی آثار مخربی را به وجود می آورد. به علاوه در سطح بین المللی نیز موجب تضعیف اعتبار و حیثیت ملی کشور ها می شود. مبارزه با دوپینگ در سطح جهانی پیچیدگی های خاص خود را دارد؛ بنابراین لازم است سیاست ها و چارچوب قانونی مبارزه با دوپینگ کشور هایی که در ورزش دارای جایگاه برتر هستند مورد مطالعه قرار گیرد. این اقدام موجب خواهد شد تا براساس فرهنگ و چارچوب قانونی کشور در راستای مبارزه با دوپینگ و حفظ منش و اخلاقیات در ورزش اقدام تقنین مناسب صورت گیرد. از این رو بررسی سیاست ها و چارچوب قانونی مبارزه با دوپینگ در کشور های مطرح ورزشی حائز اهمیت است. 

در این گزارش آمده است که نتایج حاصل از تطبیق سیاست ها و چارچوب قانونی مبارزه با دوپینگ کشور های منتخب نشان داد؛ همه کشور ها دارای سازمانی مستقل با سازوکار مشخص و قانونی هستند که مأموریت اصلی آن مبارزه با دوپینگ و نهادینه کردن اصول و ارزش های ورزشی است. در اغلب کشور ها سازمان مربوطه با ماهیت غیرانتفاعی و به صورت هیئت مدیره ای و با استقلال بالا اداره می شود. 

این گزارش ادامه می دهد که تحلیل یافته ها نشان داد تأسیس سازمان مستقل مبارزه با دوپینگ و تمرکز بر شناسایی و انجام آزمایش های آن و افزایش آگاهی از مواد و مجازات های دوپینگ به تن هایی نمی تواند تضمین کننده این باشد که به همه اهداف مبارزه با دوپینگ دست یافت. تأکید صرف بر عملکرد ورزشی می تواند خطر تقلب و دوپینگ را بالا ببرد و لذا توجه به برنامه های آموزشی و فرهنگی برای مواجهه با دوپینگ ضروری است. 

این گزارش بیان می کند که سازمان های مبارزه با دوپینگ در مسیر رشد خود توجه و تمرکز خود را صرفاً از مسئله دوپینگ برداشته و اهداف گسترده تری مانند مراقبت از سلامت ورزش کاران و تقویت ارزش ها از طریق ورزش را مدنظر قرار داده است. نتایج حاصل از تطبیق راهکار های عملیاتی مبارزه با دوپینگ در کشور های منتخب نشان می دهد به غیر از کشور کانادا در سایر کشور ها برای مواجهه با دوپینگ قانون مشخصی وجود دارد. 

این گزارش توضیح می دهد که در کشور های آمریکا چین آلمان و روسیه دوپینگ جرم انگاری شده و با توجه به شرایط مختلف جرائم متفاوتی شامل؛ جریمه مالی حبس تعلیق از شغل یا انجام کار اجباری لحاظ شده است. در همه کشور هایی که به موجب قانون دوپینگ در آنها جرم انگاری شده (به غیر از آلمان) جرائم فقط مشمول کادر پشتیبان ورزش کاران یا سایر افراد بوده و جرم انگاری برای خود ورزش کاران لحاظ نشده است (هر چند در کشور چین برای مجازات ورزش کاران خاطی مقرراتی در نظر گرفته شده است). 

این گزارش پیشنهاداتی در این زمینه مطرح کرده که شامل این موارد است؛ جرم انگاری در مورد هر گونه مصرف نگهداری مدیریت قاچاق و حفظ مواد و روش های نیروزا ممنوعه تدوین برنامه و چارچوب ملی مقابله با دوپینگ تأسیس سازمانی ملی و مستقل با مأموریت اصلی مقابله با دوپینگ و تقویت ارزش های ایرانی- اسلامی در ورزش تدوین برنامه های آموزشی و پیشگیرانه برای همه ورزش کاران تدوین برنامه های آموزشی و پیشگیرانه برای دانش آموزان.