نحوه سفارش کتاب درسی

سفارش کتاب درسی برای سال تحصیلی جدید، واقعاً کار سختی نیست و می تونید خیلی راحت و آنلاین از طریق سامانه های رسمی آموزش و پرورش این کار رو انجام بدید. این راهنما به شما کمک می کنه تا مرحله به مرحله، از ورود به سایت تا پرداخت و دریافت کد رهگیری، بدون هیچ مشکلی کتاب های درسی سال ۱۴۰۴-۱۴۰۵ رو سفارش بدید. پس با من همراه باشین تا گام به گام ببینیم چطور باید این کار رو انجام بدیم و خیال خودمون و بچه ها رو از بابت کتاب ها راحت کنیم.

وقتی صحبت از شروع یه سال تحصیلی جدید می شه، یکی از اولین چیزایی که به ذهن میاد، تهیه کتاب های درسیه. راستشو بخواین، این موضوع همیشه یه دغدغه بوده، چه برای خود دانش آموزا، چه برای پدر و مادرا و حتی مدیران مدارس. اما خوشبختانه، وزارت آموزش و پرورش برای اینکه کار رو آسون تر کنه، امکان سفارش آنلاین کتاب های درسی رو از طریق دو تا سامانه اصلی فراهم کرده: irtextbook.ir و my.medu.ir. این دو تا سامانه، تنها مسیرهای معتبر و مطمئن برای تهیه کتاب های درسی با قیمت مصوب هستن. اگه از این راه اقدام نکنید، ممکنه مجبور بشید کتاب ها رو با قیمت های بالاتر از بازار آزاد تهیه کنید که خب، اصلاً به صرفه نیست.

هدف از این مقاله اینه که یه راهنمای جامع و کاربردی، اونم با زبونی خودمونی و خودمونیش، بهتون ارائه بدیم تا بتونید بدون سردرگمی و استرس، فرآیند سفارش کتاب درسی رو به بهترین شکل ممکن انجام بدید. هر مرحله رو با جزئیات کامل توضیح می دیم و سعی می کنیم تمام سوالات و ابهاماتی که ممکنه براتون پیش بیاد رو هم جواب بدیم. پس، بیایید شروع کنیم!

زمان بندی و مهلت ثبت سفارش کتاب درسی ۱۴۰۴ – ۱۴۰۵

یکی از مهم ترین چیزایی که باید حواسمون بهش باشه، زمان بندیه. هر ساله آموزش و پرورش یه سری تاریخ مشخص برای ثبت نام کتاب های درسی هر پایه اعلام می کنه. اگه از این مهلت ها جا بمونیم، ممکنه کارمون گره بخوره یا مجبور بشیم هزینه بیشتری بپردازیم. پس، حواسمون رو خوب جمع کنیم.

یه نکته خیلی مهم: این تاریخ ها معمولاً هر سال یه مقدار تغییر می کنن، اما روند کلی شون ثابته. من اینجا یه جدول کلی از زمان بندی رو براتون می ذارم که کمک تون کنه زمان بندی رو بهتر متوجه بشید. البته برای اطلاعات دقیق و به روز، همیشه به سایت های رسمی آموزش و پرورش مراجعه کنید.

مقطع تحصیلی	پایه تحصیلی	زمان شروع ثبت نام (حدودی)	زمان پایان ثبت نام (حدودی)
ابتدایی	اول تا ششم	اواخر فروردین یا اوایل اردیبهشت	اواسط شهریور
متوسطه اول	هفتم، هشتم، نهم	اوایل تیر	اواسط شهریور
متوسطه دوم (نظری، فنی و حرفه ای، کاردانش)	دهم، یازدهم، دوازدهم	اوایل تیر	اواسط شهریور
دانش آموزان میان پایه و انتقالی	تمام پایه ها	اوایل مرداد (معمولاً مهلت اصلاحیه)	اواخر شهریور
نکته مهم: تاریخ های بالا حدودی هستند. لطفاً برای اطلاع از تاریخ های دقیق هر سال تحصیلی، به اطلاعیه های رسمی وزارت آموزش و پرورش یا سایت my.medu.ir مراجعه کنید.

مراحل ثبت نام جاماندگان یا مهلت های تمدید (اصلاحیه)

گاهی اوقات پیش میاد که به هر دلیلی از مهلت اصلی ثبت نام جا می مونیم. نگران نباشید! معمولاً آموزش و پرورش یه فرصت دیگه، تحت عنوان مهلت اصلاحیه یا ثبت نام جاماندگان هم در نظر می گیره. این مهلت معمولاً اواخر تابستون فعال می شه و فرصت خوبی برای کساییه که نتونستن تو مرحله اول سفارش بدن.

اما خب، بهتره کار رو به این مهلت های آخر موکول نکنیم، چون ممکنه توزیع کتاب ها با تأخیر همراه باشه یا حتی در برخی موارد، مجبور به خرید آزاد بشیم که خب قیمت شم بالاتره. پس، توصیه می کنم همین که زمان بندی اعلام شد، اگه براتون مقدوره، سریعاً اقدام کنید.

سامانه های رسمی سفارش و ثبت نام کتاب درسی

همونطور که اول هم اشاره کردم، دو تا سامانه اصلی برای ثبت سفارش کتاب درسی وجود داره که باید باهاشون آشنا بشیم. بیاین ببینیم هر کدوم چیه و چه کاربردی داره.

سامانه فروش و توزیع مواد آموزشی (irtextbook.ir)

این سامانه، در واقع همون پلتفرم اصلیه که شما برای ثبت سفارش کتاب های درسی باید واردش بشید. یعنی اگه مستقیم هم آدرس irtextbook.ir رو توی مرورگرتون بزنید، می تونید مراحل ثبت سفارش رو شروع کنید. این سایت برای خودش یه دنیای کامله که لیست کتاب ها، قیمت ها و امکان پرداخت آنلاین رو در اختیار شما قرار می ده.

سامانه مای مدیو (my.medu.ir)

سامانه مای مدیو، یه جورایی درگاه ورود جامع دانش آموزا به خدمات آموزشیه. یعنی شما از طریق این سایت می تونید به کلی خدمات آموزشی دیگه هم دسترسی پیدا کنید، مثل نمرات، کارنامه و … . وقتی وارد مای مدیو می شید، یه گزینه برای ثبت نام کتاب درسی وجود داره که با کلیک کردن روی اون، به صورت خودکار به سامانه irtextbook.ir هدایت می شید تا مراحل سفارش رو اونجا تکمیل کنید.

تفاوت ها و ارتباط بین دو سامانه

حالا شاید این سوال براتون پیش بیاد که خب، پس تفاوتشون چیه؟ تفاوت اصلی اینه که irtextbook.ir مستقیماً برای سفارش و توزیع کتاب درسیه، اما my.medu.ir یه پورتال جامع تره. شما می تونید هم از طریق مای مدیو وارد بشید و هم مستقیم آدرس irtextbook.ir رو بزنید. در هر دو حالت، در نهایت کار اصلی سفارش رو باید تو سامانه irtextbook.ir انجام بدید. مای مدیو فقط یه میانبر یا درگاهی برای رسیدن به اونجاست، مخصوصاً برای کسایی که می خوان از بقیه خدمات دانش آموزی هم استفاده کنن.

مراحل گام به گام سفارش کتاب درسی ۱۴۰۴ – ۱۴۰۵ (با راهنمای کامل)

خب، رسیدیم به بخش هیجان انگیز ماجرا! حالا می خوایم مرحله به مرحله ببینیم چطور باید سفارش کتاب درسی رو انجام بدیم. این قسمت رو با دقت دنبال کنید، چون نکات ریزی داره که اگه حواسمون نباشه، ممکنه کارمون گره بخوره.

گام ۱: ورود به سامانه

اولین قدم اینه که وارد یکی از سامانه های رسمی بشیم. بهترین راه اینه که آدرس دقیق رو توی نوار آدرس مرورگرتون (مثلاً گوگل کروم یا فایرفاکس) تایپ کنید.

آدرس سایت: irtextbook.ir یا my.medu.ir

وقتی وارد شدید، یه صفحه ای می بینید که اطلاعات کلی رو نشون می ده. اگه از سایت irtextbook.ir اومدید، باید دنبال یه گزینه بگردید که معمولاً با عنوان ورود دانش آموز مشخص شده. روی اون کلیک کنید. اگه هم از my.medu.ir اومدید، بعد از ورود به پنل کاربریتون، باید دنبال گزینه سفارش کتاب درسی یا مشابهش بگردید.

بعد از اینکه روی ورود دانش آموز یا سفارش کتاب درسی کلیک کردید، به صفحه ای هدایت می شید که ازتون کد ملی و سریال شناسنامه رو می خواد.

• نام کاربری: کد ملی دانش آموز (خیلی دقیق و بدون هیچ غلطی وارد کنید).
• رمز عبور: سریال شناسنامه دانش آموز.

سریال شناسنامه رو از کجا پیدا کنیم؟ سریال شناسنامه همون عددیه که کنار شماره شناسنامه یا بالای اون (معمولاً با حروف فارسی یا انگلیسی) نوشته شده. گاهی اوقات زیر بارکد شناسنامه هم هست. معمولاً یه عدد شش رقمی یا ترکیبی از حروف و عدده. حواستون باشه که این سریال با شماره شناسنامه فرق داره.

بعد از وارد کردن اطلاعات، روی دکمه ورود کلیک کنید.

گام ۲: تکمیل اطلاعات دانش آموزی و انتخاب پایه/رشته

بعد از ورود موفقیت آمیز، سیستم اطلاعات دانش آموز رو بهتون نشون می ده. این اطلاعات معمولاً شامل نام و نام خانوادگی، کد ملی و گاهی اوقات مدرسه فعلی هست.

اینجا یه نکته خیلی مهم وجود داره: حتماً حتماً اطلاعات نمایش داده شده رو با دقت چک کنید. مطمئن بشید که اطلاعات خود دانش آموز هست و از همه مهم تر، از صحت پایه تحصیلی و رشته تحصیلی (برای مقاطع متوسطه دوم) مطمئن بشید.

اگه اطلاعات درسته، باید پایه و رشته تحصیلی مورد نظرتون رو انتخاب کنید. مثلاً اگه برای پایه هفتم می خواین سفارش بدید، پایه هفتم رو انتخاب می کنید. اگه متوسطه دوم هستید، باید رشته تون (مثلاً تجربی، ریاضی، انسانی، فنی و حرفه ای یا کاردانش) رو هم مشخص کنید. این انتخاب خیلی مهمه، چون لیست کتاب ها بر اساس همین انتخاب بهتون نمایش داده می شه.

بعد از انتخاب پایه و رشته، روی دکمه تأیید یا ادامه کلیک کنید.

گام ۳: مشاهده و تأیید فهرست کتاب ها

حالا که پایه و رشته رو انتخاب کردید، سامانه لیست تمام کتاب های درسی مربوط به اون پایه و رشته رو بهتون نشون می ده. اینجا باید با دقت تمام لیست کتاب ها رو بررسی کنید.

• عنوان کتاب ها رو بخونید.
• تعداد کتاب ها رو چک کنید.

یه وقتایی ممکنه برای یه پایه خاص، یه کتاب اضافی یا کم به نظرتون بیاد. اگه احساس کردید مشکلی هست، قبل از ادامه دادن، با مدرسه یا مشاور آموزشی مشورت کنید. معمولاً لیست کتاب ها کامله و مشکلی نداره، اما خب حواس جمعی همیشه لازمه.

بعد از اینکه مطمئن شدید لیست کتاب ها درسته و همونیه که می خواستید، باید گزینه تأیید و ثبت سفارش یا چیزی شبیه به اون رو انتخاب کنید.

گام ۴: ثبت سفارش و پرداخت هزینه

بعد از تأیید لیست کتاب ها، وارد مرحله پرداخت می شید. در این مرحله، مبلغ قابل پرداخت بهتون نشون داده می شه. خبر خوب اینه که این مبلغ، دقیقاً همون قیمت پشت جلد کتاب هاست و هیچ هزینه اضافی بابت ارسال یا خدمات دیگه بهش اضافه نمی شه. این یکی از مزایای اصلی سفارش آنلاین از سامانه های دولتیه.

برای پرداخت، روی گزینه پرداخت آنلاین یا اتصال به درگاه بانکی کلیک کنید. شما به یه درگاه پرداخت امن بانکی منتقل می شید.

راهنمای کامل پرداخت آنلاین:

1. انتخاب کارت بانکی: اطلاعات کارت بانکی خودتون (شماره کارت ۱۶ رقمی، تاریخ انقضا، کد CVV2 و رمز دوم پویا) رو وارد کنید. حواستون باشه که برای پرداخت آنلاین، حتماً باید رمز دوم پویا (رمز یکبار مصرف) رو از طریق اپلیکیشن بانکتون یا پیامک فعال کرده باشید.
2. نکات امنیتی پرداخت: همیشه مطمئن بشید که آدرس درگاه پرداخت با https:// شروع شده و قفل سبز رنگ کنار آدرس رو می بینید. این نشونه امن بودن درگاهه. هیچ وقت اطلاعات کارتتون رو تو سایت های مشکوک یا غیرمعتبر وارد نکنید.
3. تکمیل پرداخت: بعد از وارد کردن اطلاعات، دکمه پرداخت رو بزنید. یه کد تایید به شماره موبایلی که به کارت بانکی تون وصله ارسال می شه. اون کد رو وارد کنید تا پرداخت نهایی بشه.

بعد از پرداخت موفق، دوباره به سامانه سفارش کتاب درسی برمی گردید.

گام ۵: دریافت کد رهگیری و پیگیری سفارش

این مرحله، خیلی خیلی مهمه! بعد از اینکه پرداخت با موفقیت انجام شد، سامانه یه کد رهگیری بهتون می ده. این کد رهگیری مثل شناسنامه سفارشتونه.

حتماً این کد رهگیری رو یادداشت کنید، ازش اسکرین شات بگیرید یا جایی امن ذخیره اش کنید.

با استفاده از این کد رهگیری می تونید هر وقت که خواستید وضعیت سفارشتون رو تو سامانه پیگیری کنید. مثلاً ببینید که سفارشتون ثبت شده، در حال آماده سازیه یا برای توزیع به مدرسه فرستاده شده. پس، حفظ این کد رهگیری رو دست کم نگیرید.

نکات مهم و مشکلات رایج در سفارش کتاب درسی و راه حل آنها

حالا که مراحل رو گفتیم، بیاید سراغ مشکلات رایجی که ممکنه پیش بیاد و راه حل شون رو هم بررسی کنیم. چون واقعاً خیلی ها با همین مشکلات ریز و درشت مواجه می شن و نمی دونن باید چی کار کنن.

مشکل اطلاعات شما در سامانه سیدا یافت نشد یا نام کاربری/رمز عبور اشتباه است

این مشکل یکی از پرتکرارتریناس. اگه با این پیام مواجه شدید:

1. سریال شناسنامه: اول از همه، دوباره سریال شناسنامه تون رو چک کنید. مطمئن بشید که دقیقاً همون چیزی رو که روی شناسنامه تونه، وارد کردید (حتی اگه ترکیبی از حروف و عدده).
2. مدرسه: اگه سریال شناسنامه درست بود، مشکل از سامانه سیدا (سیستم یکپارچه دانش آموزی) هست. اطلاعات دانش آموزا اول باید تو سامانه سیدا توسط مدرسه ثبت بشه تا بتونن تو سامانه کتاب درسی سفارش بدن. اینجا دیگه باید دست به دامن مدرسه بشید. با مسئولین مدرسه یا مدیر تماس بگیرید و ازشون بخواین که اطلاعات دانش آموز رو تو سامانه سیدا چک کنن و اگه مشکلی هست، رفعش کنن. معمولاً بعد از به روزرسانی اطلاعات تو سیدا، مشکل شما هم حل می شه.

مشکل در پرداخت یا عدم دریافت کد رهگیری

فرض کنید پول از حساب تون کم شده، ولی کد رهگیری دریافت نکردید یا پرداخت ناموفق بوده:

1. چک کردن حساب بانکی: اول از همه، موجودی حساب تون رو چک کنید. اگه پول کم شده، معمولاً ظرف ۷۲ ساعت کاری به حسابتون برگشت داده می شه.
2. پیگیری از پشتیبانی سامانه: اگه پول برگشت نخورد یا مطمئن نیستید، می تونید با پشتیبانی سامانه irtextbook.ir تماس بگیرید. معمولاً شماره تماس یا آدرس ایمیل پشتیبانی تو بخش تماس با ما یا راهنمای سایت وجود داره. اطلاعات پرداختتون (تاریخ، ساعت، مبلغ و شماره پیگیری بانکی) رو بهشون بدید تا پیگیری کنن.
3. پرداخت مجدد: اگه پرداخت ناموفق بود و پولی هم کم نشده بود، می تونید دوباره از اول مراحل پرداخت رو انجام بدید.

جا ماندن از مهلت ثبت نام

همونطور که گفتیم، اگه از مهلت اصلی جا موندید:

• مهلت اصلاحیه: منتظر اعلام مهلت های تمدید یا اصلاحیه توسط آموزش و پرورش باشید. معمولاً این فرصت تو مرداد یا شهریور ماه اعلام می شه.
• خرید آزاد: اگه مهلت تمدید هم اعلام نشد یا عجله داشتید، چاره ای نیست جز خرید کتاب ها به صورت آزاد. این کار رو می تونید از کتاب فروشی های بزرگ یا نمایشگاه های کتاب (در زمان های مشخص) انجام بدید. حواستون باشه که قیمت کتاب های آزاد معمولاً بیشتره.

سفارش کتاب برای دانش آموزان انتقالی

اگه دانش آموزتون قراره مدرسه اش رو عوض کنه یا از یه شهر به شهر دیگه بره:

این دانش آموزا باید تا زمانی که ثبت نامشون تو مدرسه جدید (و در نتیجه تو سامانه سیدا) نهایی نشده، دست نگه دارن. بعد از اینکه انتقالشون قطعی شد و اطلاعاتشون تو سامانه سیدا مدرسه جدید ثبت شد، می تونن برای سفارش کتاب اقدام کنن. معمولاً زمان اصلاحیه برای همین دانش آموزا هم در نظر گرفته می شه.

نحوه ویرایش یا لغو سفارش

معمولاً بعد از نهایی شدن ثبت سفارش و پرداخت، امکان ویرایش یا لغو سفارش به راحتی وجود نداره. اگه اشتباهی در سفارش رخ داده، باید سریعاً با مسئولین مدرسه یا پشتیبانی سامانه تماس بگیرید و مشکلتون رو مطرح کنید. در برخی موارد خاص، شاید بتونن کمکتون کنن.

زمان و نحوه توزیع کتاب ها

بعد از سفارش، سوال اصلی اینه که کتاب ها رو کی و چطور تحویل بگیریم؟

توزیع کتاب ها معمولاً از اواسط شهریور ماه و همزمان با شروع سال تحصیلی انجام می شه. کتاب های سفارش داده شده، مستقیماً به مدرسه ای که دانش آموز در اون ثبت نام کرده، ارسال می شن. شما باید برای تحویل گرفتن کتاب ها به مدرسه مراجعه کنید.

تفاوت قیمت کتاب های آزاد با دولتی

این نکته رو بارها تاکید کردم، ولی بازم ارزش تکرار داره:

• کتاب های دولتی: همونایی هستن که از طریق سامانه های رسمی سفارش می دید و قیمت شون همون قیمت پشت جلد کتابه.
• کتاب های آزاد: این کتاب ها رو از کتاب فروشی های سطح شهر یا بازارهای غیررسمی تهیه می کنید. چون این کتاب ها شامل یارانه دولتی نیستن و هزینه های چاپ و توزیعشون هم از طریق بازار آزاد محاسبه می شه، طبیعتاً قیمتشون خیلی بیشتره. پس، سعی کنید تا جای ممکن از مسیر رسمی اقدام کنید.

سفارش کتاب درسی به صورت آزاد یا تک جلدی (برای جاماندگان، ترمیم معدل و…)

گاهی اوقات، شرایطی پیش میاد که نیاز به تهیه کتاب درسی به صورت آزاد یا فقط چند جلد خاص داریم. مثلاً:

• جاماندگان از ثبت نام: اگه به هر دلیلی نتونستید در مهلت های مقرر سفارش بدید.
• ترمیم معدل: برای دانش آموزانی که فارغ التحصیل شدن و می خوان برای ترمیم معدل در درسی خاص شرکت کنن و نیاز به کتاب اون درس دارن.
• کتاب های تک جلدی: اگه فقط یه یا چند تا کتاب خاص رو نیاز دارید (مثلاً کتاب تون پاره شده یا گم شده).

برای این موارد، چند تا گزینه وجود داره:

1. نمایشگاه های کتاب: در زمان برگزاری نمایشگاه های کتاب (مثل نمایشگاه بین المللی کتاب تهران)، معمولاً غرفه هایی برای فروش کتاب های درسی آزاد هم وجود داره. اینجا می تونید کتاب های مورد نظرتون رو تهیه کنید.
2. کتاب فروشی های بزرگ و ناشران: بعضی از کتاب فروشی های بزرگ یا نمایندگی های ناشران کتاب های درسی، امکان تهیه آزاد کتاب ها رو فراهم می کنن. می تونید با جستجو تو اینترنت یا مراجعه حضوری به این مراکز، کتاب های مورد نظرتون رو پیدا کنید.
3. فروشگاه های آنلاین: بعضی از پلتفرم های فروش کتاب آنلاین هم ممکنه کتاب های درسی رو به صورت آزاد ارائه بدن.

تفاوت قیمت و محدودیت ها: حواستون باشه که همونطور که گفتم، قیمت کتاب های آزاد از کتاب های دولتی بالاتره. همچنین، ممکنه همیشه همه کتاب ها تو بازار آزاد موجود نباشن یا پیدا کردنشون کمی سخت باشه. پس، بهترین راه همیشه همون سفارش از سامانه های رسمی و تو مهلت هاییه که آموزش و پرورش اعلام می کنه.

نتیجه گیری

خب رفقا، دیدید که سفارش کتاب درسی اونقدرها هم که فکر می کردیم پیچیده نیست، مگه نه؟ فقط کافیه یه کم حواس جمع باشیم و مراحل رو دقیق دنبال کنیم. با استفاده از سامانه های irtextbook.ir و my.medu.ir و توجه به زمان بندی ها، می تونید خیلی راحت و بی دردسر، کتاب های درسی سال تحصیلی ۱۴۰۴ – ۱۴۰۵ رو برای خودتون یا فرزندانتون تهیه کنید.

مهم ترین چیز اینه که کار رو به دقیقه نود موکول نکنید و به موقع اقدام کنید تا هم خیالتون راحت باشه و هم مجبور به پرداخت هزینه اضافی نشید. امیدوارم این راهنمای جامع به کارتون بیاد و سال تحصیلی جدید رو با کتاب های کامل و آماده شروع کنید. موفق باشید!