نمونه دادخواست مطالبه وجه چک از طرف وکیل

دادخواست مطالبه وجه چک از طرف وکیل، یک فرآیند حقوقی دقیق و کارآمد برای پس گرفتن پول چک برگشتی شماست. در این مسیر، وکیل دادگستری با دانش حقوقی و تجربه عملی، نقش اساسی در تهیه مدارک، تنظیم دادخواست و پیگیری پرونده تا وصول مطالبات شما دارد.

چک، هنوز هم یکی از رایج ترین ابزارهای مبادله پول و تضمین پرداخت در ایران به حساب میاد. اما خب، همیشه همه چیز اون جوری که فکر می کنیم پیش نمیره و گاهی پیش میاد که چک ها برگشت می خورن. اینجاست که داستان مطالبه وجه چک شروع میشه. شاید فکر کنید گرفتن پول یه چک برگشتی کار سختی نیست، اما واقعیتش اینه که دنیای حقوقی پیچیدگی های خاص خودش رو داره و اگه از راه و چاهش خبر نداشته باشی، ممکنه هم وقتت هدر بره و هم به نتیجه دلخواهت نرسی.

تصور کنید یه چک برگشتی دارید و با کلی استرس و نگرانی، نمی دونید از کجا شروع کنید. آیا باید مستقیم برید دادگاه؟ چه مدارکی لازمه؟ اصلا می تونید خودتون از پس این کار بربیاید یا بهتره که کار رو بسپرید به کاردان؟ اینجا دقیقا جاییه که پای وکیل وسط میاد. یک وکیل متخصص، مثل یک نقشه راه دقیق، شما رو تو این مسیر پر پیچ و خم هدایت می کنه و کمک می کنه تا با کمترین دردسر و بیشترین شانس موفقیت، به حقتون برسید. این مقاله رو نوشتیم تا یه راهنمای کامل و جامع برای مطالبه وجه چک، اون هم با کمک وکیل دادگستری، در اختیارتون بذاریم؛ از صفر تا صدِ ماجرا، با زبانی ساده و کاربردی.

چرا مطالبه وجه چک با کمک وکیل، یه انتخاب هوشمندانه ست؟

مطالبه وجه چک برگشتی می تونه حسابی وقت گیر و پردردسر باشه. از جمع آوری مدارک گرفته تا پیگیری های دادگاه و سروکله زدن با بوروکراسی اداری، همه و همه ممکنه حسابی شما رو خسته و کلافه کنه. اینجا اهمیت حضور یک وکیل دادگستری مشخص میشه. وکیل نه تنها بارهای حقوقی رو از دوش شما برمی داره، بلکه با دانش و تجربه ای که داره، مسیر رو برای شما هموارتر می کنه.

نقش محوری وکیل در پرونده های چک

وکیل متخصص، مثل یک دوست آگاه و باتجربه، از لحظه اول کنار شماست. اون با بررسی دقیق شرایط چک و پرونده شما، بهترین راه حل رو پیشنهاد میده. مثلاً ممکنه تشخیص بده که برای چک شما، می شه از مسیر اجراییه مستقیم (در مورد چک های صیادی جدید) اقدام کرد که خیلی سریع تر به نتیجه می رسید؛ یا شاید لازم باشه دادخواست حقوقی تنظیم بشه. وکیل با اشراف به قوانین و رویه های دادگستری، می تونه جلوی اشتباهات رایج رو بگیره و پرونده شما رو با سرعت بیشتری پیش ببره.

مزایای استخدام وکیل: دانش تخصصی، تجربه عملی، صرفه جویی در زمان و کاهش استرس

• دانش تخصصی: قوانین چک دائم در حال تغییر و به روز شدن هستن (مثل اصلاحات اخیر قانون صدور چک در مورد چک های صیادی). یک وکیل خوب، همیشه از این تغییرات خبر داره و می دونه چطور باید ازشون به نفع موکلش استفاده کنه.
• تجربه عملی: وکیلی که پرونده های چک رو زیاد کار کرده، فوت وفن کار رو بلده. می دونه چه مدارکی اهمیت بیشتری دارن، چه نکاتی تو دادخواست باید قید بشه و چطور باید تو دادگاه از حق شما دفاع کنه.
• صرفه جویی در زمان: شما نیازی نیست که مدام به دفاتر خدمات قضایی یا دادگاه ها مراجعه کنید. وکیل این کارها رو به جای شما انجام میده و شما می تونید به کارهای روزمره خودتون برسید.
• کاهش استرس: دعواهای حقوقی، خودشون استرس زیادی دارن. وقتی یک وکیل مجرب کنار شماست، خیالتون راحت تره که یه نفر حرفه ای داره از حق شما دفاع می کنه.
• درخواست تامین خواسته: وکیل می تونه با سرعت و دقت، درخواست تامین خواسته رو مطرح کنه تا اموال صادرکننده چک قبل از اینکه بخواد مخفی یا منتقل بشه، توقیف بشه. این کار، شانس شما رو برای وصول مطالبات به شدت بالا می بره.

خلاصه که، اگه چک برگشتی دارید و می خواید بدون دردسر و با شانس موفقیت بالا به پولتون برسید، کمک گرفتن از یک وکیل متخصص بهترین راهه. اینجوری هم خیالتون راحته، هم وقتتون تلف نمیشه و هم از حق و حقوقتون به بهترین شکل ممکن دفاع میشه.

آشنایی با انواع چک و تمایزات حقوقی آن ها در فرآیند مطالبه

برای اینکه بدونیم چطور وجه چک رو مطالبه کنیم، اول از همه باید بدونیم چکمون از چه نوعیه. قانون گذار در سال های اخیر تغییرات مهمی تو قانون چک ایجاد کرده که باعث شده چک های جدید (صیادی) با چک های قدیمی (غیرصیادی) تفاوت های اساسی داشته باشن. این تفاوت ها تو نحوه مطالبه وجه هم خیلی تاثیرگذارن.

چک های صیادی: نسل جدید چک ها

چک های صیادی همون چک های بنفش رنگ هستن که از سال ۱۳۹۷ و مخصوصاً از سال ۱۴۰۰، جای چک های قدیمی رو گرفتن. این چک ها، امکانات و قواعد جدیدی دارن که کار وصول مطالبات رو تا حدودی راحت تر کردن:

• ویژگی ها و الزامات قانونی: مهم ترین ویژگی چک صیادی، اینه که باید در «سامانه صیاد» ثبت بشه. یعنی صادرکننده چک باید مشخصات گیرنده، مبلغ و تاریخ رو تو این سامانه وارد کنه و گیرنده هم باید اون رو تأیید کنه. بدون ثبت در سامانه، چک صیادی اعتبار نداره و بانک وجهش رو پرداخت نمی کنه.
• عدم نیاز به پشت نویسی فیزیکی: تو چک های صیادی، دیگه نیازی به پشت نویسی برای انتقال چک نیست. هر انتقالی باید تو سامانه صیاد ثبت بشه.
• امکان صدور اجراییه مستقیم: یکی از بزرگترین مزایای چک های صیادی اینه که اگه برگشت بخورن، دارنده چک می تونه بدون نیاز به تشکیل پرونده دادگاهی و گرفتن حکم، مستقیماً از طریق دادگاه (اجرای احکام) درخواست صدور اجراییه کنه. این یعنی، اگر چک صیادی شما با کد ۱۶ رقمی و ثبت سیستمی باشه و برگشت بخوره، وکیلتون می تونه با مراجعه به دادگاه و ارائه گواهی عدم پرداخت، سریعاً درخواست اجراییه بده. البته، برای این کار باید صادرکننده چک اموال داشته باشه تا بشه توقیفش کرد.

چک های غیرصیادی (قدیمی): آشناهای دیرین

چک های غیرصیادی یا همون چک های قدیمی، به چک هایی گفته میشه که قبل از سال ۱۴۰۰ صادر شدن. این چک ها، همچنان معتبرن ولی قوانین مطالبه وجهشون با چک های صیادی متفاوته:

• ویژگی ها و قوانین حاکم بر آن ها: چک های قدیمی نیازی به ثبت تو سامانه صیاد نداشتن و با پشت نویسی قابل انتقال بودن. قوانین حاکم بر این چک ها، عمدتاً همون قانون صدور چک قبل از اصلاحات اخیر و قانون تجارت هستن.
• نحوه مطالبه وجه از طریق دادخواست حقوقی: برای مطالبه وجه چک های غیرصیادی، معمولاً باید دادخواست حقوقی به دادگاه تقدیم بشه. یعنی وکیل شما باید یه دادخواست جامع تنظیم کنه و مراحل دادرسی رو تو دادگاه طی کنه تا حکم صادر بشه. البته در مواردی هم می شه از طریق اجرای ثبت اقدام کرد، اما مسیر دادگاه حقوقی رایج تره.

تفاوت اصلی این دو نوع چک در مراحل و سرعت مطالبه وجهشون خلاصه میشه. چک های صیادی با امکان صدور اجراییه مستقیم، معمولاً فرآیند سریع تری برای وصول دارن، در حالی که چک های غیرصیادی نیاز به طی کردن مراحل دادگاهی دارن که زمان برتره. وکیل شما، با بررسی نوع چک و شرایط خاص پرونده تون، بهترین مسیر رو برای شما انتخاب می کنه.

مدارک ضروری برای تنظیم و تقدیم دادخواست مطالبه وجه چک (چک لیست کامل برای وکیل/موکل)

خب، تا اینجا فهمیدیم چرا وکیل تو پرونده های چک خیلی کارآمده و انواع چک رو هم شناختیم. حالا وقتشه بریم سراغ بخش خیلی مهم دیگه: مدارک! برای اینکه وکیلتون بتونه کارش رو درست انجام بده و دادخواست مطالبه وجه چک رو تنظیم و به دادگاه تقدیم کنه، یه سری مدارک ضروری لازم داریم. این لیست رو با دقت چک کنید و مطمئن بشید که همه رو آماده کرده اید:

چک لیست مدارک مورد نیاز:

1. اصل و کپی مصدق چک برگشتی: این مهم ترین مدرکه. باید هم اصل چک رو داشته باشید (تا وکیل ازش کپی تهیه کنه و بعداً برای ارائه به دادگاه آماده بشه) و هم کپی مصدق اون رو. «مصدق» یعنی کپی برابر اصل شده توسط دفتر خدمات الکترونیک قضایی یا دادگاه.
2. گواهی عدم پرداخت (یا برگشتی) صادره از بانک: وقتی چک پاس نمیشه، باید به بانک مراجعه کنید و درخواست «گواهی عدم پرداخت» یا همون «برگشتی چک» رو بدید. این گواهی نشون میده که چک در تاریخ مشخصی به دلیل عدم موجودی یا کسر موجودی، پرداخت نشده. این گواهی هم باید اصل باشه.
3. وکالت نامه رسمی وکیل دادگستری: این وکالت نامه سند رسمی هست که شما به وکیلتون اجازه میدید تا به نمایندگی از شما کارهای حقوقی رو انجام بده. خود وکیل این رو براتون آماده می کنه.
4. تصویر مصدق کارت ملی و شناسنامه خواهان (موکل): یعنی شما که دارنده چک هستید، باید کپی برابر اصل کارت ملی و شناسنامه تون رو تهیه کنید. این مدارک برای احراز هویت شما لازمه.
5. مدارک شناسایی و نشانی دقیق خوانده (صادرکننده چک): برای اینکه دادخواست به دست صادرکننده چک (خوانده) برسه، باید مشخصات کاملش رو بدونیم: اسم و فامیل، کد ملی و آدرس دقیق. هر چقدر اطلاعات دقیق تر باشه، ابلاغ دادخواست راحت تر انجام میشه. اگه شرکت باشه، باید نام شرکت، شماره ثبت و آدرس دفتر مرکزی رو داشته باشید.
6. در صورت وجود، مستندات مربوط به رابطه پایه (مثلاً قرارداد، فاکتور) که چک بابت آن صادر شده است: گاهی چک بابت یه معامله، قرارداد یا فاکتور خاص صادر شده. اگه همچین مدارکی دارید، حتماً به وکیلتون ارائه بدید. این مدارک می تونن دعوای شما رو قوی تر کنن و نشون بدن که چک بی دلیل صادر نشده. مثلاً قرارداد فروش کالا، فاکتور خرید، یا هر توافق کتبی دیگه.

توضیحات تکمیلی در مورد رونوشت مصدق و نحوه تهیه آن

کلمه مصدق ممکنه برای بعضی ها یه کم ناآشنا باشه. یعنی چی کپی مصدق؟ یعنی کپی ای که اصل بودن اون توسط یه مرجع رسمی (معمولاً دفتر خدمات الکترونیک قضایی یا شعبه دادگاه) تأیید شده باشه. شما نمی تونید صرفاً یه کپی ساده از چک یا مدارکتون رو به دادگاه بدید؛ چون ممکنه اصل نباشه یا دستکاری شده باشه. برای تهیه رونوشت مصدق، باید:

1. اصل مدارک (چک، کارت ملی، شناسنامه و …) رو به همراه کپی هاشون ببرید دفتر خدمات الکترونیک قضایی.
2. کارشناس دفتر، بعد از تطبیق کپی با اصل، روی کپی مهر و امضا می کنه و تأیید می کنه که این کپی با اصل برابره. این کپی برابر اصل شده، همون رونوشت مصدق یا تصویر مصدق هست.

تهیه این مدارک ممکنه یه کم زمان بر باشه، اما وکیل شما می تونه تو این زمینه هم راهنماییتون کنه و حتی بعضی از این مراحل رو براتون انجام بده. پس خیالتون راحت باشه که با کمک وکیل، همه مدارک لازم به موقع و به شکل درست آماده میشن.

مراحل گام به گام تنظیم و تقدیم دادخواست مطالبه وجه چک توسط وکیل

وقتی مدارک لازم رو جمع آوری کردید، نوبت به اقدام عملی می رسه. اینجا وکیل دادگستری، مرحله به مرحله، پرونده شما رو پیش می بره. این مراحل رو با هم مرور می کنیم:

۱. مشاوره و تحلیل اولیه پرونده توسط وکیل

اولین قدم، ملاقات با وکیل و توضیح کامل ماجراست. وکیل با دقت به حرف های شما گوش میده و مدارکتون رو بررسی می کنه. تو این مرحله، وکیل:

• شانس موفقیت پرونده رو ارزیابی می کنه: با توجه به نوع چک، تاریخ برگشت خوردن، وضعیت مالی صادرکننده و… به شما میگه پرونده تون چقدر شانس موفقیت داره.
• بهترین مسیر قانونی رو انتخاب می کنه: همونطور که گفتیم، برای چک های صیادی ممکنه بشه اجراییه مستقیم گرفت، اما برای چک های قدیمی تر، دادخواست حقوقی لازمه. وکیل بهترین و سریع ترین راه رو براتون انتخاب می کنه.
• هزینه ها و مدت زمان تقریبی رو توضیح میده: درباره حق الوکاله، هزینه های دادرسی و اینکه ممکنه پرونده چقدر طول بکشه، بهتون اطلاعات میده.

۲. تنظیم وکالت نامه

بعد از توافق اولیه، شما باید رسماً به وکیل وکالت بدید. این وکالت نامه، سندیه که به وکیل اجازه میده تا به نمایندگی از شما، تمام کارهای حقوقی مربوط به پرونده رو انجام بده؛ از ثبت دادخواست تا حضور در جلسات دادگاه و پیگیری اجرای حکم. وکیل نکات حقوقی مهمی رو تو این وکالت نامه رعایت می کنه تا تمام اختیارات لازم رو برای پیشبرد پرونده داشته باشه.

۳. گردآوری و آماده سازی مدارک

حالا وقت جمع آوری و آماده سازی نهایی مدارکه. وکیل به شما کمک می کنه تا مطمئن بشید همه مدارک لازم (که قبلاً صحبتش رو کردیم) به درستی تهیه و مصدق شدن. اگه مدرکی ناقص باشه، وکیل راهنماییتون می کنه که چطور باید اون رو تکمیل کنید.

۴. تدوین متن دادخواست: قلب پرونده شما

این مرحله یکی از مهم ترین بخش هاست و تمام هنر وکیل در اینجا نمایان میشه. دادخواست، همون متنیه که به دادگاه میگید چی می خواید و چرا حق با شماست. وکیل با دقت و با استفاده از ادبیات حقوقی صحیح، متن دادخواست رو تدوین می کنه:

• عنوان خواسته و بهای آن: این بخش دقیقاً مشخص می کنه که شما چی می خواید. مثلاً مطالبه مبلغ [مبلغ چک] ریال بابت اصل وجه چک به شماره [شماره چک]، به علاوه خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ برگشت خوردن]، و کلیه خسارات دادرسی شامل حق الوکاله وکیل و هزینه های دادرسی.
• درخواست صدور قرار تأمین خواسته: این درخواست یکی از شاه کلیدهای وصول مطالباته. وقتی این درخواست رو می کنید، دادگاه می تونه قبل از صدور رأی نهایی، اموال صادرکننده چک رو توقیف کنه. این کار برای جلوگیری از اینه که صادرکننده چک بخواد اموالش رو منتقل کنه یا پنهانشون کنه. وکیل با مهارت این رو تو دادخواست قید می کنه.
• درخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی: اگه موکل توانایی پرداخت هزینه های سنگین دادرسی (که معمولاً 3.5 درصد مبلغ چک هست) رو نداره، وکیل می تونه درخواست اعسار بده. یعنی از دادگاه بخواد که شما رو از پرداخت هزینه دادرسی معاف کنه یا اجازه بده اون رو به صورت اقساطی پرداخت کنید. برای این کار هم نیاز به مدارک خاصی مثل استشهادیه و لیست اموال هست.
• نگارش شرح دادخواست: تو این بخش، وکیل داستان کامل رو با زبانی حقوقی و مستدل برای قاضی روایت می کنه. جزئیات چک، تاریخ برگشت، مراجعات شما به خوانده و استناد به مواد قانونی مرتبط (مثل قانون صدور چک، قانون تجارت، قانون آیین دادرسی مدنی) همه و همه با دقت نگارش میشن.

۵. ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

وقتی متن دادخواست آماده شد و مدارک تکمیل شدن، وکیل دادخواست رو به همراه مدارک پیوست، به صورت الکترونیکی در یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت می کنه. این دفاتر، نقش واسط بین شما و دادگاه رو دارن و مراحل اداری ثبت پرونده رو انجام میدن. وکیل بر صحت ثبت اطلاعات و پیوست ها نظارت کامل داره.

۶. پیگیری و حضور در مراحل دادرسی

پرونده ثبت شد؟ عالیه! حالا وکیل شما مرحله به مرحله پرونده رو پیگیری می کنه:

• ابلاغ دادخواست: دادخواست به صادرکننده چک (خوانده) ابلاغ میشه تا اون هم فرصت دفاع پیدا کنه.
• حضور در جلسات دادگاه: وکیل به جای شما در جلسات دادگاه حاضر میشه و از حقوق شما دفاع می کنه.
• دفاعیات و اعتراضات احتمالی: اگه خوانده دفاعیات یا اعتراضی داشته باشه، وکیل شما به اون ها پاسخ میده و دفاعیات لازم رو ارائه می کنه.
• اجرای حکم: بعد از اینکه حکم به نفع شما صادر شد و قطعی شد، وکیل مراحل اجرای حکم رو پیگیری می کنه تا وجه چک از اموال خوانده وصول بشه.

این کل مسیر بود، از لحظه اول تا لحظه رسیدن به پولتون! با یه وکیل خوب، این مسیر خیلی هموارتر و قابل پیش بینی تر میشه.

نمونه دادخواست های جامع مطالبه وجه چک از طرف وکیل

حالا که با مراحل و اهمیت وکیل آشنا شدیم، وقتشه که دو تا نمونه دادخواست واقعی رو با هم ببینیم. این نمونه ها، قالب کلی یک دادخواست حقوقی رو نشون میدن و می تونن راهنمای خوبی برای شما باشن. البته یادتون باشه که هر پرونده ای شرایط خاص خودش رو داره و وکیل شما باید دادخواست رو دقیقاً متناسب با جزئیات پرونده شما تنظیم کنه.

۵.۱. نمونه دادخواست مطالبه وجه چک صیادی از طرف وکیل

همونطور که گفتیم، چک های صیادی (که با کد ۱۶ رقمی و ثبت در سامانه صیاد مشخص می شن) یه سری مزایا تو فرآیند مطالبه دارن، از جمله امکان صدور اجراییه مستقیم. اما اگر به هر دلیلی بخواید از مسیر دادخواست حقوقی اقدام کنید، قالبش به این شکله:

خواهان: [نام و مشخصات کامل موکل: نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، نشانی کامل]
خوانده: [نام و مشخصات کامل صادرکننده چک: نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، نشانی کامل]
وکیل خواهان: [نام و نام خانوادگی وکیل، شماره پروانه وکالت، نشانی دفتر کار]

تعیین خواسته و بهای آن:

1. مطالبه مبلغ [عدد به ریال] ریال (معادل [عدد به تومان] تومان) بابت اصل وجه یک فقره چک صیادی به شماره [شماره ۱۶ رقمی چک] به تاریخ [تاریخ سررسید چک] عهده بانک [نام بانک] شعبه [نام شعبه].
2. مطالبه خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید چک یا تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت] لغایت زمان اجرای حکم، بر اساس شاخص بانک مرکزی.
3. مطالبه کلیه خسارات دادرسی شامل حق الوکاله وکیل، هزینه های دادرسی و هزینه کارشناسی (در صورت لزوم).
4. بدواً صدور و اجرای قرار تأمین خواسته جهت توقیف اموال منقول و غیرمنقول خوانده به میزان خواسته، قبل از ابلاغ دادخواست.

دلایل و منضمات دادخواست:

1. وکالت نامه وکیل دادگستری.
2. تصویر مصدق یک فقره چک صیادی به شماره [شماره ۱۶ رقمی چک] و گواهی عدم پرداخت صادره از بانک [نام بانک] به شماره [شماره گواهی عدم پرداخت] و تاریخ [تاریخ گواهی عدم پرداخت].
3. استعلام سامانه صیاد (در صورت لزوم و تشخیص وکیل).

شرح دادخواست:

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان مربوطه]

با سلام و تقدیم احترام،

به استحضار عالی می رساند موکل اینجانب، آقای/خانم [نام موکل]، به موجب یک فقره چک صیادی به شماره [شماره ۱۶ رقمی چک]، به تاریخ [تاریخ سررسید چک] و به مبلغ [مبلغ چک به ریال] ریال، صادره از حساب شماره [شماره حساب] عهده بانک [نام بانک] شعبه [نام شعبه]، از خوانده محترم، آقای/خانم [نام خوانده]، طلبکار می باشند. چک مذکور در تاریخ [تاریخ مراجعه به بانک] به دلیل [مثلاً: کسر موجودی/عدم موجودی]، مورد گواهی عدم پرداخت به شماره [شماره گواهی عدم پرداخت] و تاریخ [تاریخ گواهی عدم پرداخت] توسط بانک محترم [نام بانک] قرار گرفته است که تصویر مصدق آن به پیوست تقدیم می گردد. همان طور که مستحضر هستید، بر اساس قوانین مربوط به چک های صیادی و ثبت آن در سامانه، این چک از اعتبار کامل برخوردار است و خوانده محترم علی رغم مراجعات مکرر موکل، از پرداخت وجه آن خودداری نموده اند.

فلذا، نظر به مراتب معروضه و مستنداً به مواد ۳۱۰، ۳۱۳ و ۳۱۵ قانون تجارت، مواد ۱۹۸ و ۵۱۵ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی و تبصره الحاقی به ماده ۲ قانون صدور چک، صدور حکم شایسته مبنی بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل وجه چک، خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید/صدور گواهی عدم پرداخت تا یوم الاداء و کلیه خسارات دادرسی، از جمله حق الوکاله وکیل و هزینه های دادرسی، به انضمام بدواً صدور و اجرای قرار تأمین خواسته جهت توقیف اموال خوانده قبل از ابلاغ دادخواست، مورد استدعاست.

با تشکر و احترام
وکیل خواهان [نام وکیل]

۵.۲. نمونه دادخواست مطالبه وجه چک غیرصیادی (قدیمی) از طرف وکیل

برای چک های قدیمی تر که پیش از سال ۱۴۰۰ صادر شدن و در سامانه صیاد ثبت نشده اند، فرآیند مطالبه وجه از طریق دادخواست حقوقی رایج تره. این نمونه رو ببینید:

خواهان: [نام و مشخصات کامل موکل: نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، نشانی کامل]
خوانده: [نام و مشخصات کامل صادرکننده چک: نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، نشانی کامل]
وکیل خواهان: [نام و نام خانوادگی وکیل، شماره پروانه وکالت، نشانی دفتر کار]

تعیین خواسته و بهای آن:

1. مطالبه مبلغ [عدد به ریال] ریال (معادل [عدد به تومان] تومان) بابت اصل وجه یک فقره چک غیرصیادی به شماره [شماره چک] به تاریخ [تاریخ سررسید چک] عهده بانک [نام بانک] شعبه [نام شعبه].
2. مطالبه خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید چک یا تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت] لغایت زمان اجرای حکم، بر اساس شاخص بانک مرکزی.
3. مطالبه کلیه خسارات دادرسی شامل حق الوکاله وکیل، هزینه های دادرسی و هزینه کارشناسی (در صورت لزوم).
4. بدواً صدور و اجرای قرار تأمین خواسته جهت توقیف اموال خوانده به میزان خواسته، قبل از ابلاغ دادخواست.
5. در صورت احراز عدم تمکن مالی خواهان، تقاضای صدور حکم اعسار از پرداخت هزینه دادرسی.

دلایل و منضمات دادخواست:

1. وکالت نامه وکیل دادگستری.
2. تصویر مصدق یک فقره چک غیرصیادی به شماره [شماره چک] و گواهی عدم پرداخت صادره از بانک [نام بانک] به شماره [شماره گواهی عدم پرداخت] و تاریخ [تاریخ گواهی عدم پرداخت].
3. در صورت درخواست اعسار: استشهادیه اعسار و فرم صورت برداری اموال.

شرح دادخواست:

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان مربوطه]

با سلام و تقدیم احترام،

به استحضار عالی می رساند موکل اینجانب، آقای/خانم [نام موکل]، به موجب یک فقره چک غیرصیادی (قدیمی) به شماره [شماره چک]، به تاریخ [تاریخ سررسید چک] و به مبلغ [مبلغ چک به ریال] ریال، صادره از حساب شماره [شماره حساب] عهده بانک [نام بانک] شعبه [نام شعبه]، از خوانده محترم، آقای/خانم [نام خوانده]، طلبکار می باشند. چک مذکور در تاریخ [تاریخ مراجعه به بانک] به دلیل [مثلاً: کسر موجودی/عدم موجودی]، مورد گواهی عدم پرداخت به شماره [شماره گواهی عدم پرداخت] و تاریخ [تاریخ گواهی عدم پرداخت] توسط بانک محترم [نام بانک] قرار گرفته است که تصویر مصدق آن به پیوست تقدیم می گردد. خوانده محترم علی رغم مراجعات مکرر موکل، از پرداخت وجه آن خودداری نموده است.

با توجه به عدم تمکن مالی موکل برای پرداخت هزینه های سنگین دادرسی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم اعسار از پرداخت هزینه های دادرسی را نیز تقدیم می دارم که مدارک و مستندات مربوطه از جمله استشهادیه اعسار و صورت اموال به پیوست ارائه شده است.

فلذا، نظر به مراتب معروضه و مستنداً به مواد ۳۱۰، ۳۱۳ و ۳۱۵ قانون تجارت، مواد ۱۹۸ و ۵۱۵ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی و مواد ۵۰۴ و ۵۰۵ همان قانون (در خصوص اعسار)، صدور حکم شایسته مبنی بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل وجه چک، خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید/صدور گواهی عدم پرداخت تا یوم الاداء و کلیه خسارات دادرسی، از جمله حق الوکاله وکیل و هزینه های دادرسی، به انضمام بدواً صدور و اجرای قرار تأمین خواسته جهت توقیف اموال خوانده قبل از ابلاغ دادخواست، و همچنین صدور حکم اعسار از پرداخت هزینه دادرسی (در صورت احراز)، مورد استدعاست.

با تشکر و احترام
وکیل خواهان [نام وکیل]

نکات حقوقی و عملی پیشرفته در پرونده های مطالبه چک با وکیل

بعد از اینکه با کلیات و نمونه دادخواست ها آشنا شدیم، وقتشه که یه کم عمیق تر بشیم و به نکاتی بپردازیم که شاید برای هر کسی پیش نیاد، اما در صورت لزوم، وکیل شما می تونه ازشون به بهترین نحو استفاده کنه. این نکات، هم برای دارنده چک و هم برای وکلا، می تونه خیلی کاربردی باشه.

اهمیت سرعت در درخواست تامین خواسته و نقش وکیل

یکی از مهم ترین و حیاتی ترین کارهایی که در پرونده های مطالبه چک انجام میشه، درخواست تامین خواسته است. این یعنی قبل از اینکه دادگاه حکمی بده، از دادگاه می خواهیم که اموال صادرکننده چک رو توقیف کنه. چرا اینقدر مهمه؟ چون ممکنه صادرکننده چک برای فرار از پرداخت دین، اموالش رو به نام افراد دیگه بزنه یا مخفیشون کنه. اگه این اتفاق بیفته، حتی اگه شما حکم دادگاه رو بگیرید، دیگه مالی برای وصول طلبتون پیدا نمی کنید.

نقش وکیل اینجا پررنگ میشه: وکیل مجرب می دونه که چقدر سرعت تو این مرحله مهمه. به محض برگشت خوردن چک و تکمیل مدارک، وکیل سریعاً درخواست تامین خواسته رو ثبت می کنه تا شانس شما برای توقیف اموال و در نهایت، وصول وجه چک به حداکثر برسه. این اقدام، به معنای واقعی کلمه، پیشگیری بهتر از درمان است.

نحوه محاسبه و درخواست خسارت تاخیر تادیه بر اساس شاخص بانک مرکزی

فقط گرفتن اصل پول چک مهم نیست، بلکه خسارت تاخیر تادیه هم از حقوق شماست. یعنی از روزی که چک برگشت خورده و پول شما پرداخت نشده، تا روزی که پول رو دریافت می کنید، صادرکننده چک باید خسارت تاخیر رو هم بپردازه. این خسارت بر اساس نرخ تورم و شاخصی که هر سال توسط بانک مرکزی اعلام میشه، محاسبه می شه.

وکیل شما دقیقاً می دونه که چطور این خسارت رو محاسبه کنه و تو دادخواست قید کنه تا حقی از شما ضایع نشه. این محاسبه پیچیدگی های خودش رو داره و نیاز به به روز بودن با نرخ های اعلامی بانک مرکزی داره که وکیل از پسش برمیاد.

بررسی وضعیت مالی خوانده و انتخاب بهترین شیوه مطالبه

گاهی وقت ها، صادرکننده چک وضعیت مالی خوبی نداره و اموالی به نامش نیست. در این شرایط، حتی اگه حکم به نفع شما صادر بشه، ممکنه نتونید پولتون رو وصول کنید. وکیل متخصص قبل از شروع هر اقدامی، وضعیت مالی صادرکننده چک رو تا حد امکان بررسی می کنه. مثلاً:

• از طریق سامانه های دولتی: ممکنه از طریق سامانه های سازمان ثبت اسناد و املاک، یا سامانه های مربوط به اطلاعات خودرو، مالی از فرد پیدا کنه.
• بررسی سوابق: اگه فرد دارای سوابق ورشکستگی یا اعسار باشه، این اطلاعات می تونه تو تصمیم گیری وکیل تاثیرگذار باشه.

این بررسی کمک می کنه تا وکیل تشخیص بده که آیا اصلا ارزش داره وارد مسیر پرهزینه و زمان بر دادگاه شد یا خیر. مثلاً اگه معلوم بشه صادرکننده هیچ مالی نداره، شاید بهتر باشه راهکارهای دیگری رو بررسی کرد، یا حداقل با آگاهی کامل از وضعیت، اقدام کرد.

امکان طرح همزمان دعوای کیفری (در صورت وجود شرایط قانونی) و دادخواست حقوقی

برای برخی چک ها، علاوه بر مطالبه حقوقی، می شه از مسیر کیفری هم اقدام کرد. یعنی صادرکننده چک رو به جرم صدور چک بلامحل تحت تعقیب قرار داد. البته، چک کیفری شرایط خاصی داره؛ مثلاً باید ظرف ۶ ماه از تاریخ صدور چک، به بانک مراجعه کرده باشید و گواهی عدم پرداخت گرفته باشید، و ظرف ۶ ماه از تاریخ گواهی عدم پرداخت، شکایت کیفری رو طرح کنید. همچنین، چک باید بابت دین نباشه و تاریخش هم روز باشه.

وکیل می تونه بررسی کنه که آیا چک شما شرایط شکایت کیفری رو داره یا نه. اگه داشته باشه، طرح همزمان دعوای حقوقی و کیفری می تونه فشار بیشتری به صادرکننده چک وارد کنه و اون رو برای پرداخت ترغیب کنه.

مسئولیت ظهرنویسان و ضامنین چک و نحوه طرح دعوا علیه آن ها

گاهی وقت ها روی چک، علاوه بر امضای صادرکننده، امضای افراد دیگه ای هم هست که بهشون میگن ظهرنویس یا ضامن. این افراد هم در قبال پرداخت وجه چک مسئولیت دارن. وکیل می تونه بررسی کنه که آیا ظهرنویس یا ضامن هم قابل تعقیب هستن یا نه و در صورت لزوم، اونا رو هم تو دادخواست به عنوان خوانده، مورد مطالبه قرار بده. این کار می تونه شانس شما رو برای وصول مطالبات بیشتر کنه، به خصوص اگه صادرکننده اصلی چک توانایی پرداخت نداشته باشه.

بررسی معامله به قصد فرار از دین و اقدامات وکیل در این خصوص

یکی از ترفندهایی که بعضی بدهکاران برای فرار از پرداخت دین به کار می برن، اینه که اموالشون رو به نام همسر، فرزند یا افراد دیگه منتقل می کنن. به این کار می گن معامله به قصد فرار از دین و این کار از نظر قانون جرمه و ممکنه قابل ابطال باشه.

وکیل مجرب، اگه شواهدی دال بر چنین معامله ای پیدا کنه، می تونه برای ابطال اون معامله و توقیف اون اموال اقدام کنه. این کار پیچیدگی های حقوقی خودش رو داره و نیاز به اثبات قصد فرار از دین داره که فقط یه وکیل کاربلد می تونه از پسش بربیاد.

اشتباهات رایج در نگارش دادخواست و نحوه اجتناب از آن ها

یه اشتباه کوچیک تو نگارش دادخواست یا حتی تو انتخاب نوع دعوا، ممکنه کل پرونده رو به ضرر شما تموم کنه یا باعث طولانی شدن بی دلیل اون بشه. مثلاً:

• اشتباه در تعیین خواسته: اگه مبلغ یا نوع خواسته درست قید نشه، دادگاه ممکنه اون رو رد کنه.
• عدم پیوست مدارک کافی: ناقص بودن مدارک، باعث می شه دادخواست ناقص بمونه و پرونده متوقف بشه.
• اشتباه در نشانی خوانده: اگه آدرس خوانده درست نباشه، ابلاغ انجام نمیشه و پرونده معلق می مونه.

وکیل با تجربه، این اشتباهات رایج رو می شناسه و قبل از اینکه مشکلی پیش بیاد، ازش جلوگیری می کنه. اون می دونه چطور یک دادخواست کامل و بی نقص تنظیم کنه که احتمال ایراد و رد شدن اون به حداقل برسه.

نقش وکیل در مذاکره و سازش برای وصول سریع تر مطالبات

همیشه هم نیاز نیست که حتماً تا آخر مسیر دادگاه برید. گاهی وقت ها، بهترین راه، سازش و مذاکره است. یه وکیل خوب، فقط به فکر دعوا و دادگاه نیست، بلکه به فکر بهترین و سریع ترین راه برای موکلشه.

وکیل می تونه با صادرکننده چک یا وکیل اون مذاکره کنه و سعی کنه به یه توافق دوستانه برای پرداخت وجه چک برسه. مثلاً ممکنه بتونه صادرکننده چک رو راضی کنه که وجه رو به صورت اقساطی پرداخت کنه یا با پرداخت بخشی از مبلغ، پرونده رو مختومه کنه. این کار می تونه هم در زمان صرفه جویی کنه و هم هزینه های دادرسی رو کاهش بده.

مطالبه وجه چک برگشتی، یک بازی شطرنج حقوقی است که هر حرکت حساب شده ای، شما را به برد نزدیک تر می کند. وکیل شما، بهترین شطرنج باز این میدان خواهد بود.

نتیجه گیری: گامی مطمئن به سوی احقاق حق با وکیل متخصص

رسیدیم به انتهای این مسیر پر جزئیات. همون طور که دیدیم، مطالبه وجه چک برگشتی، چه صیادی باشه و چه قدیمی، یک فرآیند حقوقی دقیق و پر از نکاتیه که اگه بهشون مسلط نباشی، ممکنه با چالش های زیادی روبرو بشی. از تشخیص نوع چک و جمع آوری مدارک لازم گرفته تا تنظیم یک دادخواست کامل و پیگیری مراحل دادرسی، هر کدوم نیاز به دانش و تجربه خاصی دارن.

در این مقاله سعی کردیم با زبانی ساده و کاربردی، به شما نشون بدیم که چقدر حضور یک وکیل دادگستری متخصص تو این پرونده ها می تونه حیاتی و تاثیرگذار باشه. وکیل نه تنها بارهای اداری و حقوقی رو از دوش شما برمی داره، بلکه با دانش و تجربه خودش، مسیر رو برای شما هموار می کنه و شانس موفقیتتون رو به شدت افزایش میده. مزایایی مثل صرفه جویی در زمان، کاهش استرس، بهره مندی از دانش تخصصی در مورد انواع چک و قوانین جدید، و همچنین اقداماتی مثل درخواست تامین خواسته سریع و پیگیری خسارت تاخیر تادیه، همگی نشون میدن که اعتماد به یک وکیل مجرب، یه سرمایه گذاری درست برای رسیدن به حقتونه.

چه دارنده چک باشید که به دنبال وصول مطالباتتونه، چه یک همکار حقوقی که دنبال نکات تکمیلی و نمونه دادخواسته، امیدواریم این راهنما براتون مفید بوده باشه. یادتون نره که هر پرونده ای قصه خودش رو داره و این نمونه دادخواست ها فقط یه کلیت رو نشون میدن. پس حتماً برای جزئیات پرونده خودتون، با یک وکیل متخصص مشورت کنید. گام های حقوقی، نیازمند دقت و تخصصن و با کمک وکیل، می تونید با اطمینان بیشتری به سمت احقاق حق خودتون حرکت کنید. حالا که مسیر رو شناختید، وقتشه که با یه مشورت خوب، پرونده چک برگشتی تون رو به نتیجه دلخواه برسونید!