به گزارش خبرگزاری لیجار از روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران آیین اختتامیه هفدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد چهارشنبه (سوم بهمن ۱۴۰۳) با حضور سید عباس صالحی؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مدیران و مسئولان فرهنگی کشور اهالی قلم و اصحاب فرهنگ ادب و رسانه در تالار قلم کتابخانه ملی برگزار شد.
سیدعباس صالحی در این آیین گفت: در اختتامیه هفدهمین دوره هستیم. این جایزه در این ۱۷ سال فراز و فرودهای بسیاری را گذرانده و امروز به نقطه ای رسیده که می توان گذشته و آینده اش را دید. در هدف گذاری آئین نامه این جایزه علت تاسیس آن ارتقای زبان و ادبیات فارسی عنوان شده است. در واقع سه چشم انداز این جایزه زبان فارسی ادبیات ملی و ادبیات دینی است. لازم است که بدانیم ادبیات ملی چیست و چگونه جایزه جلال می تواند در خدمت ادبیات ملی باشد؟
وی افزود: منظور از ادبیات ملی ادبیات انقطاع از ادبیات جهانی و یا ادبیات نژاد پرستانه نیست. ادبیات ملی ادبیاتی است که در خدمت انسجام و همبستگی ملی و همگرایی ملی قرار بگیرد. ادبیات ملی ادبیاتی است که روح وحدت را در فضای اجتماعی منتشر کند. این ادبیات نمی تواند تفرقه آفرین و فاصله افزا باشد. ویژگی دومش این است که به هویت ملی کمک و از آن صیانت می کند و مانع هضم یک ملت در هاضمه جهانی مدرن می شود. ادبیات ملی بو و طعم تاریخ و جغرافیای یک ملت را دارد و بومی گرایی در آن حس می شود. ادبیات ملی ایران از هزاران سال تاریخ و هزاران سال سابقه سرزمینی جغرافیای ایران ارتزاق می کند و از آن مایه می گیرد؛ از آن می آموزد اما مقلدش نمی شود.
صالحی ادامه داد: ویژگی چهارم ادبیات ملی این است که خرده فرهنگ های ملت را در درون خود قرار می دهد و خرده فرهنگ ها را بخشی از بافت ملیت می داند و ملت را مقابل خرده فرهنگ های درون خودش قرار نمی دهد. ادبیات ملی خرده فرهنگ اقالیم و اقوام مذاهب و ادیان را به عنوان اجزا ملی خود تلقی می کند و با آن همراهی و همسازی می کند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه درباره علت تاسیس جایزه ادبی جلال آل احمد گفت: این هایی که بیان کردم مولفه های ادبیات ملی هستند و جایزه جلال تاسیس شده است برای پاسداشت این ادبیات ملی که در نوشتار جلال مشهود بود. ما می توانیم با برخی از آرای جلال همراه و یا منتقد آن باشیم اما او یک ادیب ملی تمام عیار بود. او زمانی که دید حزب توده با همبستگی ملی فاصله پیدا کرده راه خود را جدا ساخت چرا که دید خودش در مقام یک ادیب ملی دارد با این فضای ناهمخوان با همگرایی ملی همراه می شود.
وی اضافه کرد: جلال در همه نگاشته ها و مستندنگاری هایش این تعلق به هویت ملی را به صورت ریشه دار با خود داشت که نمونه علنی آن «غرب زدگی» است. تعلق جلال به هویت ملی در همه آثار جلال ریشه دار است. اگر ادبیات ملی را ادبیات متاثر از رنگ و بو و تاریخ و جغرافیای ایران بدانیم چه کسی می تواند این طعم و بو و رنگ در آثار جلال را انکار کند؟ این رنگ و بو مشهود است و اگر توجه به خرده فرهنگ ها را جزئی از تعلق به ادبیات ملی می دانیم باز جلال با اینکه مردم شناسی نخوانده بود اما به امتیازات و رنگ و بوی مردم ایران توجه داشت و در اولین دفتر یادداشت های روزانه اش که در روزنامه اطلاعات منتشر شد به زبان تاتی توجه و ۱۵۰۰ واژه تاتی و ۱۵۰ جمله تاتی و قصه های تات نشین ها را یادداشت کرد.
صالحی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه ثروت ایران تنها نفت باقیمانده از فسیل های تاریخی نیست گفت: ثروت ایران تنوع در اقوام زبان فرهنگ و آداب و رسوم است و جلال به این نکته توجه داشت که این ثروت ارزشمندتر از نفت است چرا که این ثروت را انسان ها ساخته اند و ساخت وساز انسان ها ارزشمندتر از ساخت وساز طبیعت است. جلال به این خرده فرهنگ ها تعلق داشت. او زمانی که به جنوب ایران رفت با لذتی بسیار عبور ایل قشقایی را روایت کرد.
وی افزود: اینها مولفه هایی است که جایزه جلال موظف بود به آنها توجه کند. در این روزهایی که ایران ما در مطمع نظر گرگ های درنده بوده و هست توجه به ادبیات ملی ایران اهمیت زیادی دارد. این ادبیات است که ایران را نگه داشته است. شاهنامه و فردوسی ایران را حفظ کرده اند و امروز هم ادبیات است که می تواند حافظ این میراث و سنت تاریخی ایران باشد. جایزه جلال در این شرایط آشوب زده منطقه ای و جهانی می تواند به کمک ایران بیاید. ایرانی که افتخارات گران بهایی داشته که انسانیت به آن مدیون است. پس جایزه جلال را بیشتر به ایران متصل کنیم. ایرانی که سرافراز بوده و خواهد بود.
خاستگاه اخلاق خردورزی و نوع دوستی است
محسن جوادی نیز در این آیین ضمن خیر مقدم به میهمانان و برگزیدگان گفت: تقدیر و تشکر دارم از کسانی که همت گذاشتند تا این رویداد برگزار شود از دبیر علمی جشنواره و همکاران خانه کتاب و ادبیات ایران و دکتر امیرخانی تقدیر و تشکر می کنم. از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که همواره پشتیبان این جایزه هستند نیز تقدیر و تشکر دارم.
وی افزود: ادبیات خود فرهنگ است خاستگاه اخلاق خردورزی و نوع دوستی است بنابراین پرداختن به ادبیات ضامن پرورش ارزش ها و اخلاق های انسانی است. امیدوارم که این دوره از جایزه تقدیری باشد از عزیزانی که با آثارشان کمک کردند تا ما این رویداد مهم را برگزار کنیم.
آثار ادبی همچنان پرفروشند
غلامرضا امیرخانی؛ رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران نیز در این مراسم گفت: کتابخانه ملی با سابقه ۸۷ ساله وظیفه نگهداری میراث مکتوب یک کشور را بر عهده دارد. یکی از ژانرهای مهم ما در کد دیویی ۸۰۰ رده ادبیات است که بیشترین کتاب و بیشترین مراجعات را در خود دارد.
وی افزود: فضای جدید برگرفته از فناوری های به روز از جنبه منفی کتاب را کناری گذاشته است بجز حوزه ادبیات که کمترین تاثیر از این فضاها را شاهد بوده است. کتاب در حوزه ادبیات رمان و شعر همچنان جایگاه خود را حفظ کرده است و آثار ادبی همچنان پرفروشند. جمله معروفی هست که می گوید ادبیات بیان ساده واقعیت نیست بلکه به واقعیت ساده زندگی چیزهای می افزاید که در واقعیت نیست.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در ادامه به ارتباط جلال با کتابخانه ملی اشاره کرد و گفت: این جایزه به نام جلال آل احمد است. دوستان صمیمی جلال ناگفته های زیادی از این فرهیخته ایران را در اختیار ما قرار داده اند که امید دارم کتابخانه ملی افتخار نشر این خاطرات ناگفته را از جلال داشته باشد.
همچنین در این برنامه مسعود کوثری؛ دبیر علمی هفدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد بیانیه شورای علمی این دوره را قرائت کرد.
۵۷۵۷
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "ادبیات ملی مانع هضم یک ملت در هاضمه جهانیِ مدرن می شود/جایزه جلال و مسئله پاسداشت ادبیات ملی" هستید؟ با کلیک بر روی فرهنگ و هنر، آیا به دنبال موضوعات مشابهی هستید؟ برای کشف محتواهای بیشتر، از منوی جستجو استفاده کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "ادبیات ملی مانع هضم یک ملت در هاضمه جهانیِ مدرن می شود/جایزه جلال و مسئله پاسداشت ادبیات ملی"، کلیک کنید.
